İnsülin Direnci
İNSÜLİN ve İNSÜLİN DİRENCİ
İnsülin vücutta birçok süreci kontrol eden önemli bir hormondur. Günümüz sağlık problemlerinin de birçoğunun temelinde bu hormon vardır. Bazen hücreler insüline yeterli derecede cevap veremezler. Buna insülin direnci denir ve bu durum çok yaygındır. Fakat basit yaşam stili düzenmeleriyle değiştirilebilir. Insülin pankreastan salgılanır. Kan dolaşımındaki besinlerin miktarını regüle etmek başlıca görevidir. Yağ şekeri, yağ ve protein metabolizmasını da etkiler. Karbonhidrat içeren yemek yediğimizde kanda şeker yükselir. Pankreas bunu algılar ve insülin salgılar. İnsülin kandaki şekerin hücrelerce alınmasını sağlar. Kanda şeker düşer ve hücrelere alınan şeker gerekli yerlere gider. Eğer insüline direnç varsa insülin şekeri algılayamaz ve kanda şeker yükselir. Bu önemlidir çünkü yüksek şeker toksik etkiler yaratır. Vücutta hasar yaratır ve tedavi edilmezse ölüme kadar varan sonuçları olabilir. İnsülin direncinde pankreas şekeri düşürebilmek için daha çok insülin salgılar. Bu da hiperinsülinemiye yol açar. Direnç arttıkça hem şeker hem de insülin seviyeleri artar. Pankreas insülini karşılayamaz hale gelir ve hasar görür. Bu da insülin yapımının azalmasına neden olur. Kan seviyeleri bu yüzden çok fazla artar. Kan şekeri belli bir seviyeyi aşınca Diyabet teşhisi konulur.
-Direnç ve Duyarlılık
Insülin direncinde insülin duyarlılığı azdır. Insülin duyarlılığında ise insülin direnci düşüktür. Insülin direnci kötü bir durumken, insülin duyarlılığı iyidir.
-İnsülin Direnci Nasıl Oluşur?
En önemli nedenlerinden biri kanda yağların artmasıdır. Yüksek miktarda artan serbest yağ asitleri hücrelerin insüline yanıtını düşürür. Özellikle kas hücrelerinin içinde biriken yağlar insülinin çalışmasını engeller. Yağların artmasının en büyük nedeni fazla kalorili yemek ve fazla kilo taşımaktır. Kilo alımı, obezite ve fazla yemek insülin direnci ile ilişkilidir. Karın bölgesinde biriken yağlar daha fazla tehlike oluşturur. Bu tip yağlar serbest yağ asitleri kana salgılar ve insülin direncine neden olan inflamatuar hormonları harekete geçirir. Fakat zayıf insanlar da insüline dirençli olabilir. Meyve şekeri, inflamasyon, sedanter yaşam, düşük omega-3 ve vücudumuzdaki doğal bakterilerin düzenliği.
-İnsülin Direncine Sahip Olduğunuzu Nasıl Anlarsınız?
HOMA-IR testi, yüksek kan şekeri miktarları, oral glukoz tolerans testi, Karın yağlarının fazlalığı, ciltte siyah lekelerin oluşması, düşük HDL ve yüksek trigliserit değerleri insülin direncinin göstergeleridir.
-Insülin Direnci, Metabolik Sendrom ve Tip 2 Diyabet
İnsülin direnci metabolik sendrom ve tip 2 diyabet gibi iki yaygın problemin göstergesidir. Metabolik sendrom (MS) tip 2 diyabet, kalp hastalıkları ve diğer bazı problemlerle ilişkili olan risk faktörlerinin bir araya gelme durumudur. MS semptomları, yüksek kan trigliseridi, düşük HDL, yüksek kan basıncı ve karın bölgesinde yağlanmadır. MS bazen “insülin direnci sendromu” olarak da adlandırılır. Tip 2 diyabetin önemli nedenlerinden biridir. İnsülin direncinde nedeniyle insüline yanıt vermeyen hücreler yüksek kan şekerine neden olur. Zamanla hazar gören pankreas, insülin yetersizliğine neden olur. İnsülin direncinin durdurulması MS ve şeker hastalığını engelleyebilir.
-İnsülin Direnci Kalp Hastalığı ve Diğer Hastalıklarla İlişkilidir
İnsülin direnci kalp hastalıklarıyla da ilişkilidir. İnsülin direnci ya da MS’i olanların kalp hastalığına yakalanma riski %93 daha fazladır. Karaciğer yağlanması, polikistik over sendromu, kanser ve Alzheimer Hastalığı gibi başka hastalıklara da neden olmaktadır.
-İnsülin Direncini Düşürmenin Yolları
İnsülin direncini kolay şekilde değiştirilebilir. Yaşam stiliniz değiştirerek insülin direncini tersine çevirebilirsiniz. Egzersiz, sigarayı bırakmak, şekeri azaltmak, karın bölgesi yağlanmayı azaltmak, sağlıklı beslenmek, yeterli uyku almak, stresi azaltmak ve oruç tutmanın insülin direncini azalttığı bilimsel olarak kanıtlamıştır.
